Każdy kredyt wiąże się z różnymi kosztami, ale oczywiście najważniejszy koszt kredytu to oprocentowanie. Kwota odsetek, jaką zapłacimy bankowi, jest wprost proporcjonalna do wysokości oprocentowania oraz długości spłaty. Przede wszystkim należy pamiętać, że oprocentowanie kredytu zawsze podawane jest w stosunku rocznym (jest to ogólnie przyjęty sposób podawania oprocentowania, dotyczący nie tylko kredytów, ale także depozytów, płatności przeterminowanych, itp.). Raty kredytu są płacone co miesiąc, co oznacza, że w każdym miesiącu bank oblicza odsetki od kwoty kapitału pozostałego do spłaty, stosując roczną stopę procentową proporcjonalnie do ilości dni w danym miesiącu. (czyli 31-dniowym miesiącu odsetki będą wyższe niż w miesiącu mającym 28 lub 30 dni). Do obliczeń przyjmuje się standardową ilość dni w roku wynoszącą 365 dni.

Kredyt można spłacać w ratach równych lub ratach malejących. Rata kredytowa składa się zawsze z kapitału i odsetek, a różnica między dwoma systemami spłaty polega na tym, że w przypadku rat równych elementem stałym jest całkowita rata, a przy ratach malejących stała jest suma spłacanego co miesiąc kapitału (a odsetki są co miesiąc obliczane od pozostałego do spłaty kapitału).

W przypadku systemu rat równych, kwota raty zawiera sumę obliczonych na dany miesiąc odsetek, a pozostałą część stanowi spłata kapitału. W krótszych miesiącach (np. lutym lub w miesiącach 30-dniowych) udział kapitału w racie jest nieco wyższy niż w miesiącach długich (31-dniowych), gdyż naliczana jest niższa kwota odsetek i pozostaje więcej „miejsca” dla spłaty kapitału.

W systemie rat malejących, suma odsetek zostaje doliczona do stałej kwoty kapitału, spłacanej co miesiąc. Co miesiąc kwota całego ka pitału do spłaty maleje, więc w efekcie co miesiąc odsetki są niższe, a więc rata co miesiąc maleje (stąd nazwa – rata malejąca).

Na przestrzeni lat wysokość przepłaconego kredytu będzie oczywiścia większa przy ratach równych niż malejących, jednak trzeba pamiętać o tym, że przez pierwsze lata rata malejąca będzie większa niż w przypadku rat stałych.